Cykl azotowy w procesie dojrzewania akwarium: na czym polega, ile trwa i jakie ma znaczenie?

Dojrzewanie akwarium i cykl azotowy

Podczas zakładania nowego akwarium, jeśli już masz plan, jak ma wyglądać aranżacja i wybrałeś rybki, które chcesz w nim hodować, pozostaje zadbać o odpowiednie warunki. Wielu początkujących akwarystów pomija ten etap lub przeprowadza go nie odpowiednio dokładnie, co jest błędem. Dlatego postaramy się przybliżyć Wam temat cyklu azotowego i dojrzewania akwarium.

Co to jest cykl azotowy?

Cykl azotowy to proces zachodzący w akwarium. Polega on na stworzeniu i utrzymaniu biologicznie bezpiecznego środowiska dla wszystkich organizmów w akwarium.  

Cykl azotowy jest procesem biologicznym, który zaczyna się w momencie, kiedy w akwarium pojawi się źródło amoniaku (np. odchody ryb). Dzięki pożytecznym bakteriom i roślinom amoniak i amony przekształcane są w azotyny, które z kolei są przekształcane w azotany. Azotany ulatniają się ze zbiornika (lub zostają przyswojone przez rośliny) i cykl się zamyka.

Na czym polega dojrzewanie akwarium?

Dojrzewaniem akwarium nazywamy dwa procesy, dzięki którym może zacząć się cykl azotowy w akwarium. Do pierwszej części dojrzewania zaliczamy wprowadzenie i namnożenie się szczepów bakterii nitryfikacyjnych. Drugi proces to etap, kiedy te bakterie zaczynają przekształcać poszczególne związki azotu, czyli amoniak (NH3) w mniej toksyczne azotyny (NO2), a następnie w azotany (NO3). W pierwszych dniach podczas testów można zauważyć wysokie wahania parametrów wody.

Sposoby na rozpoczęcie cyklu azotowego 

Przed rozpoczęciem cyklu powinieneś zaopatrzyć się w:

• niezbędne elementy akwarium tzn. pompy i podłoże
• elementy filtracji (filtry, wkłady filtracyjne, gąbki)
• testy akwariowe (koniecznie na stężenie amoniaku, azotynów oraz azotanów)
• pokarm dla ryb
• przefiltrowana woda (najlepiej przez filtr odwróconej osmozy)

Jeżeli woda w akwarium nie będzie filtrowana, bardzo możliwe, że znajdujące się w niej szkodliwe związki, takie jak chlor zaburzają cykl azotowy, a także wpłyną na pH.

Możliwą alternatywą dla filtra RO są nasze produkty do akwarium słodkowodnego. AF Water Conditioner uzdatnia wodę wodociągową, a także zapewnia witaminy i koloid ochronny. W połączeniu z AF Remineralizerem, który zapewnia potrzebne minerały, tworzą odpowiednie warunki do utrzymania akwarium.

Oto 3 sposoby na rozpoczęcie cyklu azotowego:

Rozpoczęcie cyklu „bez życia” (akwarium słodkowodne i morskie)

Ten sposób trwa więcej czasu niż pozostałe, natomiast jest bardzo bezpieczny i prosty.

Zadbaj o podstawowe komponenty w akwarium. Przed rozpoczęciem dojrzewania akwarium w zbiorniku powinny znajdować się i działać wszystkie filtry, pompy, a także podłoże. Dzięki temu bakterie będą mogły się zaaklimatyzować do panujących warunków w akwarium. Dodatkowo bakterie będą miały się gdzie osiedlić i rozmnażać.

1. Utrzymuj pH na odpowiednim poziomie. Jeśli pH spadnie poniżej 7.0 lub wzrośnie powyżej 9.0, będzie to sprzyjać skokom amoniaku w akwarium. Na rynku jest wiele akwarystycznych testów wody do pomiaru pH.
2. Przechodzimy do momentu, kiedy musimy dodać źródło amoniaku do akwarium, czyli związki organiczne. Świetną opcją będzie dodanie pokarmu dla ryb. W momencie, kiedy pokarm zacznie się rozkładać, uwolni się amoniak.
   Od tego momentu powinieneś regularnie sprawdzać poziom amoniaku. Na tym etapie jego poziom powinien wynosić 3 ppm. Jeżeli poziom będzie za niski, dodaj więcej pożywienia, a jeśli za wysoki (powyżej 5 ppm) - podmiana wody powinna pomóc.
3. Po tygodniu azotyny powinny być już wykrywalne, należy zacząć sprawdzać ich poziom. Powstają one z amoniaku, a więc musisz jednocześnie dbać także o jego stabilny poziom, w innym razie poziom azotanów (które powstają z azotynów) zaniknie, a wtedy cały proces należy zacząć od nowa. Jeżeli zauważysz spadek poziomu azotynów, przy odpowiednim poziomie amoniaku, jest to znak, aby zacząć testować poziom azotanów.
4. Wykrywalność azotanów świadczy o tym, że zbliżasz się do końca cyklu. Natomiast dalej musisz zapewnić bakteriom stałe źródło pożywienia. Dodaj połowę karmy z pierwszego dnia.
   W momencie, kiedy zauważysz, że poziom amoniaku oraz azotynów spadł do zera, a azotyny się utrzymują, to znaczy, że posiadasz dojrzałe akwarium. Możesz teraz wpuścić ryby do akwarium. Zacznij od kilku sztuk i kontroluj ilość amoniaku. Jeżeli cały czas utrzymuje się na zerowym poziomie, to możesz wprowadzić do akwarium dalszą obsadę.

Rozpoczęcie cyklu z użyciem roślin (akwarium słodkowodne)

Aby założyć akwarium w ten sposób, będziemy musieli zaopatrzyć się w nawozy zawierające azot.

1. Przygotuj akwarium tak jak w poprzedniej metodzie.
2. Przed dodaniem roślin do akwarium, warto je zdezynfekować. Uchroni to przed wprowadzeniem do akwarium niechcianych bakterii i pasożytów, które mogą wpłynąć negatywnie na warunki w nowo założonym zbiorniku.
3. Następnym krokiem jest zadbanie o odpowiednie światło dla roślin, aby mogły przeprowadzać proces fotosyntezy. Oświetlenie powinno działać od 10 do 12 godzin w ciągu doby.
4. Jeżeli zadbałeś już o oświetlenie, przyszła pora na dodanie nawozu, o którym mówiliśmy wcześniej. Pamiętaj także o podmianach wody w akwarium, pomogą one ograniczyć rozrost glonów.
5. Teraz musisz obserwować, co się dzieje w akwarium. Wzrost glonów to znak, że cykl się zamyka. Jeżeli będzie ich zbyt dużo, to zmniejsz ilość światła.
   Pamiętaj także o sprawdzaniu ilości amoniaku, azotynów i azotanów. W momencie, kiedy amoniaku i azotynów nie będzie, a azotany będą wykrywalne, to znak, że cykl się zakończył.

Rozpoczęcie cyklu z użyciem dojrzałego medium (akwarium morskie)

1. W tym przypadku użyjemy jednego z mediów filtracji biologicznej, na którym są już zasiedlone bakterie. Do takich rzeczy możemy zaliczyć np. kawałek skały, wkład filtracyjny lub wkłady ceramiczne, które znajdowały się w innym już dobrze działającym akwarium. Możesz się w nie zaopatrzyć w sklepie akwarystycznym lub od zaprzyjaźnionego akwarysty. Upewnij się tylko, że nie zawierają pasożytów.
   Jeśli chcesz mieć 100% pewności, że medium biologiczne, które dodasz do swojego akwarium, będzie zdrowe, polecamy użycie naszego Life Bio Fil'a. Jest to naturalne biologiczne medium filtracyjne, które inicjuje i przyspiesza proces nitryfikacji, przez co przyspiesza dojrzewanie zbiornika.
2. Po upływie około tygodnia, aby zapewnić bakteriom źródło amoniaku, możesz wpuścić do zbiornika kilka sztuk krabów i krewetek, tak zwaną ekipę sprzątającą. Karm je codziennie, bardzo małymi porcjami jedzenia. W niedługim czasie zaczną produkować „potrzebny” amoniak.
3. Zacznij codziennie testować poziom amoniaku, azotynów i azotanów. Pomoże Ci to kontrolować cały cykl.
4. W pewnym momencie zauważysz skok amoniaku, po którym nastąpi skok azotynów. Jeżeli zauważysz skok azotanów, równocześnie amoniak i azotyny powinny zacząć spadać. To znak, że cykl jest gotowy.

Jak długo trwa dojrzewanie zbiornika?

Czas dojrzewania zbiornika trwa od 2 do 8 tygodni. Istnieje kilka czynników, które mają wpływ na długość tego procesu. Na długość dojrzewania akwarium ma znaczenie wielkość zbiornika, temperatura wody w nim panująca, pH, a także typ akwarium.
Jeżeli dojrzewanie akwarium trwa dłużej, niż zakładałeś, to nie panikuj, być może potrzebuje trochę więcej czas, aby dojrzeć.

Jak przyspieszyć proces dojrzewania?

Akwarystyka to prężnie rozwijająca się dziedzina, dlatego, aby sprostać dzisiejszym wymaganiom, stworzyliśmy wiele produktów bakteryjnych, które pomogą Ci w przyspieszeniu dojrzewania akwarium, a także zadbają o zdrowie mieszkańców. W naszym asortymencie znajdziesz wiele produktów, które pomogą Ci osiągnąć ten cel.

Do akwarium morskiego zalecamy:

Bio S świetnie się sprawdzi, aby usunąć amoniak i związki azotowe co znacznie wspomoże nitryfikacje. Pro Bio S zawiera szczep specjalnych bakterii, które inicjują usuwanie azotynów i fosforanów, a -NP Pro sprawdzi się jako pożywka dla tych bakterii.
Bardzo dobrym wyborem będzie nasza sól Hybrid Pro Salt, która także zawiera bakterie nitryfikacyjne. 

Natomiast do akwarium słodkowodnego polecamy AF Life Essence, który nie tylko pomoże usunąć amoniak, ale także zadba o biologicznie przyjazne środowisko dla ryb w akwarium.